دوره ممیزی و مدیریت آب در مجتمع های صنعتی و کارخانجات

آب همانند انرژی یکی از اصلی ترین خوراک هر صنعتی بوده و شدت مصرف آب در صنایع مختلف متفاوت می باشد. بررسی ها نشان می دهد که سهم آب در کل مصرف آب کشور حدود 2 درصد می باشد. عمده ترین مصرف آب در بخش صنعت شامل سیستم های بخار و گرمایش، خنک کاری فرآیندهای تولید، شستشو و در نهایت مصارف جانبی نظیر آشامیدن، سیستم های تهویه مطبوع و آبیاری فضای سبز می باشد. نتایج تحقیقات انجام شده بین المللی نیز نشان داد که از میان فلزات آهن، فولاد، طلا، مس، آلومینیم، محصولات سیمانی و شن و ماسه، بیشترین مصرف آب مربوط به تولید فلز طلا و پس از آن تولید فلز مس است.همچنین در مقابل صنعت شن و ماسه و سیمان کمترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص داده است.

بررسی مراجع و تجربیات انجام گرفته در کشور بویژه گزارش سازگاری با کم آبی در بخش‌های صنعت و معدن کشور نشان می‎دهد که عمده ترین راهکارهای کاهش مصرف آب در بخش صنعت استان می‌تواند مدیریت سمت تقاضای آب و بازچرخانی پساب کارخانه برای بهره گیری مجدد در فرآیندها و یا استفاده از آن برای آبیاری فضای سبز باشد.

در این دوره آموزشی نخست ساختار مصرف آب در بخش صنعت و پساب های تولیدی شرح داده خواهد شد. سپس در ادامه اصول پیاده سازی و اجرای ممیزی آب در سه سطخ ممیزی ساده، استاندارد و تفصیلی بیان خواهد شد. در ادامه روش تعیین پتانسیل صرفه جویی آب توصیف شده و فرصت های صرفه جویی آب شرح داده خواهند شد. بعد از آن امکان سنجی راهکارها و انتخاب راهکارهای برتر بررسی شده و در نهایت نیز نرم افزار PWPEx معرفی خواهد شد. نرم افزار PWPEx ابزار تحلیل ساختار عرضه و مصرف آب در صنعت می باشد که توسط وزارت انرژی آمریکا- DOE توسعه پیدا کرده است. این ابزار جامع جهت کمک به صنایع تولیدی جهت مدیریت مصرف و خرید آب طراحی شده و قابلیت بکارگیری در عملیات تولید، شناخت هزینه های آب، شناسایی پتانسیل صرفه جویی و جستجوی راهکارهای کاهش مصرف آب را دارد همچنین امکان ارزیابی فنی-اقتصادی راهکارهای بهینه سازی آب نیز وجود دارد. ابزار PWPEx کارخانجات تولیدی را قادر می سازد تا مصرف و هزینه های آب را در فرآیندها و مصارف نهایی مختلف سرشکن کرده و با توجه با ماهیت فرآیندها و ساختار مصرف راهکارهای مقتضی را شناسایی و ارزیابی نمایند.

ابزارPWPEX به فرمت اکسل می باشد که توسط موسسه ORNL توسعه یافته است. و یک ابزار فراگیربرای کمک به اهداف زیر می باشد:

• شناخت ساختار مصرف آب و بازچرخانی آب در صنایع
• محاسبه هزینه واقعی آب شامل هزینه مربوط به استحصال، انتقال،تصفیه و مصرف آب و پساب
• شناسایی فرصتهای کاهش مصرف اب و دستیابی به صرفه جویی های هزینه

این ابزار ویژگی ها و قابلیت های ممتازی دارد که در ادامه بررسی خواهند شد.

سیستم مصرف آب در صنایع تولیدی شامل مصارف فرآیندی، خنک کاری و سیستم ‌های چگالشی در فرآیند‌ها، تولید برق، تهویه مطبوع، بویلرها و سیستم بخار و نیازهای تاسیساتی، آشپزخانه، رستوران، آشامیدنی، آبیاری و در نهایت سیستم آتش نشانی می باشد. ابزارPWPEX امکان سرشکن کردن کل ورودی و مصارف آب کارخانه، تخلیه پساب و “هزینه واقعی” آب در سیستم های منفرد کارخانه را فراهم می کند.

بنابراین، امکان شناسایی تجهیزات بارز مصرف آب را فراهم کرده و راهکارهای بهبود کارایی آّب را اولویت بندی می کند. نتایج می تواند جهت ایجاد خط مبنا و ردیابی مصرف آب طی سال های آتی استفاده شود.

همچنین این نرم افزار “تراز آب” در سیستم های منفرد را ارزیابی کرده و ورود آب از منابع، آب چرخشی، مصارف آب و تخلیه پساب را محاسبه می نماید. از طرف دیگر ابزار به مدیریت تلفات آب و صرفه جویی آب و هزینه های واقعی یاری می رساند.

PWP وضعیت موجود کارایی آب کارخانه و سیستم های منفرد را ارزیابی کرده و فهرستی از راهکارهای کارایی و فرصت های صرفه جویی ویژه پلنت را فراهم می کند. نرم افزار PWP “گام اول” مجتمع های صنعتی برای بهینه سازی مصرف آب و دستیابی به صرفه جویی ها می باشد.